2^η Επιμέρους Δράση: Τίτλος: «Διατροφή και διατροφικές συνήθειες του τόπου μας»

Ταξη: Β

1. Συνοπτική Περιγραφή του Θέματος (μέχρι 250 λέξεις):

Η διατροφή αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινής ζωής του ανθρώπου. Με αφορμή την ενότητα του μαθήματος της Γλώσσας «Πάμε για ψώνια» τα παιδιά της Β΄ τάξης ασχολούνται με τη διατροφή και τις διατροφικές συνήθειες στα πλαίσια δράσης των προγραμμάτων ΖΕΠ. Γνωρίζουν τις τροφές και τα συστατικά τους, την προέλευσή τους (φυτικές και ζωικές τροφές), τις ομάδες τροφίμων και την πυραμίδα της διατροφής. Συζητούν για τη μεσογειακή διατροφή και την αξία της. Κατανοούν τα βασικά γεύματα και διαμορφώνουν ένα καθημερινό διαιτολόγιο. Διαχωρίζουν τις υγιεινές από τις ανθυγιεινές τροφές και υιοθετούν υγιεινά πρότυπα διατροφής. Συνδυάζουν την άσκηση και τη φυσική κατάσταση με τη διατροφή. Λόγω της πολυπολιτισμικής σύνθεσης της τάξης, τα παιδιά έρχονται σε επαφή με διατροφικές συνήθειες από διάφορες χώρες του κόσμου και εξοικειώνονται με αυτές, γνωρίζοντας τις γεύσεις και τη γενικότερη κουλτούρα που τις διέπει. Διαβάζουν σχετικά παραμύθια, παίζουν παιχνίδια, γράφουν κείμενα και ποιήματα, τραγουδάνε, ζωγραφίζουν και επιδίδονται σε καλλιτεχνικές δημιουργίες.

1. 2. Παιδαγωγικοί στόχοι Σχεδίου Δράσης και συσχέτισή τους με σκοπούς πιλοτικού Προγράμματος ΖΕΠ (μέχρι 400 λέξεις):

   Στόχοι:                 

   Τα παιδιά:

• να γνωρίσουν την υγιεινή διατροφή

• να υιοθετήσουν υγιεινές διατροφικές συνήθειες

• να είναι σε θέση να σχεδιάσουν ένα ισορροπημένο πρόγραμμα υγιεινής διατροφής για τους ίδιους και τις οικογένειές τους.

• Να γνωρίσουν τιε ομάδες τροφίμων και τη θέση τους στην πυραμίδα της διατροφής

• να μάθουν για τα συστατικά των τροφών (βιταμίνες, πρωτεΐνες κλπ) και τη σπουδαιότητά τους

• να μάθουν να ξεχωρίζουν τις υγιεινές από τις ανθυγιεινές τροφές

• να γνωρίσουν ποια είναι τα βασικά γεύματα μιας μέρας και να διαμορφώσουν το καθημερινό τους διαιτολόγιο

• να κατανοήσουν ότι η υγεία εξαρτάται άμεσα από την διατροφή

• να διαμορφώσουν το δεκάλογο της υγιεινής διατροφής

• να γνωρίσουν διαφορετικά κειμενικά είδη (παραμύθι, μύθος, διαφήμιση, αίνιγμα, ποίημα, παροιμίες)

• να εμπλουτίσουν το λεξιλόγιό τους

• να αναπτύξουν την κριτική και δημιουργική σκέψη, τη φαντασία και τη συνεργασία

Α. Συσχέτιση στόχων σχεδίου δράσης με σκοπούς πιλοτικού προγράμματος ΖΕΠ

Β. Επεξήγηση στόχων και αναφορά δραστηριοτήτων που τους προωθούν:

Μέσα από το πρόγραμμα προωθείται η ανάπτυξη κοινωνικών ικανοτήτων συνεργασίας, επικοινωνίας, ανάληψης πρωτοβουλίας και αυτορρύθμισης, καθώς τα παιδιά εργάζονται σε ομάδες. Η ομαδοσυνεργατική διδασκαλία συμβάλλει στη συμμετοχή, την ανταλλαγή απόψεων και την ανάπτυξη αισθημάτων σεβασμού, επίλυσης συγκρούσεων και αποδοχής.

Επιπλέον, το πρόγραμμα βασίζεται στην κοινωνική γνωσιακή θεωρία, η οποία υποστηρίζει κατεξοχήν προγράμματα αγωγής υγείας (Δ.Ε.Π.Π.Σ., 2002). Σύμφωνα με την παραπάνω θεωρία, η συμπεριφορά ερμηνεύεται από την τριαδική, δυναμική και ανταποδοτική σχέση αλληλεπίδρασης της συμπεριφοράς, των προσωπικών παραμέτρων (γνώσεις, αξίες, πρότυπα) και των περιβαλλοντικών παραμέτρων (επίδραση κοινωνικών ομάδων, π.χ. οικογένεια) έτσι ώστε συγκεκριμένες συμπεριφορές μαθαίνονται, ενισχύονται και διατηρούνται (Bandura, 1986? Contento, 1994). Η εφαρμογή του προγράμματος δίνει τη δυνατότητα αυτενέργειας και ανάπτυξης πρωτοβουλιών, ώστε τα παιδιά να ενισχύσουν την κριτική τους σκέψη και τη διερευνητική διάθεση, καθώς δεν είναι παθητικοί δέκτες, αλλά ενεργητικοί συμμετέχοντες σε μία διαδικασία εποικοδομητικής μάθησης, που εύκολα μπορεί να διαφοροποιηθεί ανάλογα με τις ανάγκες των παιδιών.

Η ανάπτυξη του προφορικού και του γραπτού λόγου αποτελούν θεμελιώδεις στόχους

του προγράμματος και επιτυγχάνονται μέσα από τη γνωριμία και ενασχόληση με τα διάφορα κειμενικά είδη και δραστηριότητες δημιουργικής γραφής από τα παιδιά ποικίλων κειμένων, όπως παραμύθι, ποίημα, μύθο, παροιμία, διαφήμιση κλπ.

Κατά τη διάρκεια του προγράμματος τα παιδιά διαβάζουν πολλά βιβλία (λογοτεχνικά και βιβλία γνώσεων) σχετικά με τη διατροφή και πραγματοποιούν και διάφορες δράσεις, π.χ. επαναφήγηση της ιστορίας στο διάδρομο επαναφήγησης παραμυθιών, δημιουργική γραφή (επινοούμε διαφορετικό τέλος, γινόμαστε ποιητές, κάνουμε παραμυθοσαλάτες κλπ), θεατρικό παιχνίδι, εικαστικές δημιουργίες (αλλαγή εξωφύλλων, εικονογράφηση της ιστορίας κλπ).

Τέλος, μέσα από το πρόγραμμα επιτυγχάνεται η διεπιστημονική συνεργασία μεταξύ των εκπαιδευτικών, καθώς συμμετέχουν ενεργά η γυμνάστρια του σχολείου για τη σύνδεση της υγιεινής διατροφής με τη γυμναστική, ο/η εικαστικός για τις εικαστικές δημιουργίες των παιδιών, ο/η μουσικός για τα τραγούδια με θέμα τη διατροφή και ο/η θεατρολόγος για τη απόδοση της θεατρικής παράστασης στο τέλος της σχολικής χρονιάς

Ακόμη αξιοποιεί το «άνοιγμα» στην κοινωνία α) με τη μετάβαση του σχολείου σε χώρους που παρουσιάζουν υψηλό παιδευτικό ενδιαφέρον και προωθούν τους γενικότερους στόχους του προγράμματος (θέατρα, βιβλιοθήκες, βιβλιοπωλεία κ.α.) και (β) τη συνεργασία με άτομα και φορείς στο χώρο του σχολείου που μπορούν στο πλαίσιο των δράσεων και πάντα με την παρουσία και τη συμμετοχή των εκπαιδευτικών να συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων αυτών.

2.3. Τεκμηρίωση της αναγκαιότητας και σημαντικότητας της δράσης (μέχρι 250 λέξεις):

Η υγεία της ψυχής και του σώματος αποτελεί το πολυτιμότερο αγαθό του ανθρώπου. Είναι πολύ σημαντικό να μάθει το παιδί να φροντίζει τον εαυτό του από μικρή ηλικία, καθώς έτσι αποκτά καλές συνήθειες που μακροπρόθεσμα συμβάλλουν στην καλύτερη ποιότητα της ζωής του.

Το σχολείο αποτελεί τον ιδανικό χώρο για την ανάπτυξη προγραμμάτων αγωγής υγείας, εφόσον τα παιδιά περνάνε μεγάλο μέρος του χρόνου τους σε αυτό και επιπλέον το σχολείο μπορεί να διαδραματίσει κομβικό ρόλο στην κρίσιμη ηλικία επηρεάζοντας και ενισχύοντας συμπεριφορές και δεξιότητες. Η αγωγή για τη υγεία αποσκοπεί στη διαμόρφωση στάσεων και συμπεριφορών ώστε τα παιδιά να υιοθετήσουν υγιή πρότυπα και βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής τους.

Αφορμή για την ενασχόληση με το συγκεκριμένο θέμα αποτελούν οι ενότητες: «Πάμε για ψώνια» από το βιβλίο της Γλώσσας και «Η Διατροφή μας» και «Τα φυτά στη διατροφή μας» από τη Μελέτη Περιβάλλοντος.

2.4. Μεθοδολογία Υλοποίησης: Φάση δραστηριοτήτων εισαγωγής και προετοιμασίας, Φάση δραστηριοτήτων υλοποίησης και Φάση δραστηριοτήτων ολοκλήρωσης, συμπερασμάτων και αναστοχασμού (μέχρι 350 λέξεις):

Τα παιδιά χωρίζονται σε ομάδες με τη μέθοδο της σαλάτας (πράσινα, κόκκινα, άσπρα, πορτοκαλί και μωβ λαχανικά). Ο χωρισμός σε ομάδες βοηθά στην ανταλλαγή ιδεών, τη συμμετοχή, τη συνεργασία και την ανάπτυξη αισθημάτων σεβασμού. Η ομάδα συνάπτει συμβόλαιο που οδηγεί στη δημιουργία συνεργατικού κλίματος.

Ανάγνωση του βιβλίου του Β. Ηλιόπουλου «Παραμύθια να τα φας στο πιάτο». Συζήτηση και έρευνα ποιο είναι το αγαπημένο φαγητό των παιδιών. Ακολουθεί παιχνίδι «Ανακαλύπτω τα φαγητά χρησιμοποιώντας τις αισθήσεις μου» και συζήτηση για την προέλευση των τροφίμων (φυτικής και ζωικής παραγωγής). Αντιστοίχηση των τροφίμων ανάλογα με την προέλευσή τους και δημιουργία κολάζ με τις φυτικές ή ζωικές τροφές.

Ανάγνωση του παραμυθιού της Σ. Μαντούβαλου «Μια φορά? ήταν η Κολοτούμπα» και συζήτηση για τις ομάδες τροφίμων. Κατασκευή των σπιτιών της διατροφής με βάση το παραμύθι και της παλάμης με τα 5 δάχτυλα (ομάδες τροφών). Κατασκευή της πυραμίδας της διατροφής. Κολάζ με τα γεύματα της ημέρας και τι πρέπει να περιλαμβάνουν. Καθιέρωση υγιεινού πρωινού. Επίσκεψη διατροφολόγου και συζήτηση. Ανάγνωση παραμυθιού της Ρουβήμ Ολ. «Ταξίδι στην Υγιεινούπολη». Θεατρικό παιχνίδι με βάση το παραμύθι.

Παρακολούθηση διαφημίσης για διάφορα προϊόντα. Συγκέντρωση πληροφοριών από τις συσκευασίες τροφίμων και κατασκευή κολάζ. Δημιουργία διαφημίσεων με ευφάνταστα ποιήματα, αινίγματα και ρίμες καθώς και θεατρική αναπαράσταση διαφημίσεων. Συζήτηση για τις υγιεινές και ανθυγιεινές τροφές και πώς οι τελευταίες παρουσιάζονται μέσα από τις διαφημίσεις. Δημιουργία αλφαβήτου υγιεινής διατροφής και παιχνίδι με το φιδάκι της υγιεινής διατροφής. Ανάγνωση του παραμυθιού του Ε. Τριβιζά

«Η πολύ λαίμαργη φάλαινα» και κατασκευή της κυρίας Διατροφής και του κυρίου Λιχούδη. Ανάγνωση του παραμυθιού «Όλα μην τα τρως γιατί θα γίνεις χοντρός» της C.R. Cox και εκμάθηση τραγουδιού «Τόσο λάθος διατροφή». Συζήτηση για τις επιπτώσεις των ανθυγιεινών τροφών στα δόντια και κατασκευή ενός υγιειούς χαμόγελου, στο οποίο πίσω από τα άσπρα δόντια κρύβονται υγιεινές τροφές και ενός χαμόγελου με χαλασμένα και μαύρα δόντια, πίσω από τα οποία βρίσκονται ανθυγιεινές τροφές. Καθιέρωση Παρασκευή της φρουτοσαλάτας και κατασκευή αστείων «φρουτοφατσούλων».

Ανάγνωση των παραμυθιών της Τερκεσίδου Λ. «Οι σωματοφύλακες της κατσαρόλας» και της Βερούλη Α. «Πέντε σωματοφύλακες κλεισμένοι στο ψυγείο». Συζήτηση για τις υγιεινές τροφές που αποτελούν τους σωματοφύλακες και προστάτες της υγείας και εκμάθηση των τραγουδιών από το cd της Λιλιπούπολης «Ο χορός των μπιζελιών» κλπ και παρακολούθηση του animated παραμυθιού για παιδιά «Τα δώρα της φύσης». Παρακολούθηση της παρουσίασης του παραμυθιού «Η ελίτσα» της Μ. Τόλκα, σε συνεργασία με τον εκδοτικό οίκο Λιβάνη. Κατασκευή πλαστικοποιημένων σουπλά με υγιεινές τροφές.

Γνωριμία με τις τροφές και κουζίνες του κόσμου. Κάθε παιδί, ανάλογα με τον τόπο καταγωγής φέρνει παραδοσιακά φαγητά και γλυκά για να δοκιμάσουν όλοι. Το κάθε παιδί παρουτσιάζει το φαγητό που έχει φέρει, δίνει πληροφορίες για την παραγωγή και τη γενικότερη κουλτούρα της πατρίδας του.

2.5. Διάρκεια (ενδεικνυόμενη, ελάχιστη, μέγιστη, προβλεπόμενη) και χρονικός επιμερισμός (μέχρι 250 λέξεις):

Το πρόγραμμα θα πραγματοποιηθεί από τον Φεβρουάριο του 2014 μέχρι και το τέλος του σχολικού έτους, τον Ιούνιο του 2014 και θα διαρκέσει 5 μήνες. Το πρόγραμμα θα πραγματοποιηθεί στα πλαίσια της ευέλικτης ζώνης, δηλαδή τρεις ώρες την εβδομάδα και σε συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς ειδικοτήτων φυσικής αγωγής, καλλιτεχνικών, μουσικής και θεατρολόγου.

2.6. Παράλληλες Δράσεις: (μέχρι 300 λέξεις):

• Παρακολούθηση κουκλοθέατρου «Η Δόνα Τερηδόνα και το μυστικό της γαμήλιας τούρτας» και κατασκευή κούκλας από την θεατρική ομάδα Παραμυθοχώρα

• Παρακολούθηση θεατρικής παράστασης «Η Σταχομαζώχτρα» από το θίασο Αδράχτι στο θέατρο ΒΕΑΚΗ.

• Επίσκεψη στο Ελληνικό Παιδικό Μουσείο και συμμετοχή στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Ένα γεύμα από τα παλιά»

• Επίσκεψη στο Μουσείο Ηρακλειδών και συμμετοχή στο Πρόγραμμα «Συμμετρίες και γεωμετρικά μοτίβα»

• Παράσταση «Φάρμα Διαδικτύου»

2.7. Συνεργασίες (Φορείς / Σχολεία / κρατικές ? δημοτικές δομές / πρόσωπα):

?  Με άλλες τάξεις του σχολείου μας

?  Με σχετικές με το θέμα μας υπηρεσίες του Δήμου

?  Με άλλα γειτονικά σχολεία

?  Σύλλογος διδασκόντων

?  Σύλλογο γονέων και κηδεμόνων

?  Δημοτική βιβλιοθήκη

?  Βιβλιοπωλεία/Εκδόσεις Λιβάνη

?  Σχολικό Σύμβουλο

?  Υπεύθυνο Πολιτιστικών Θεμάτων Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Α΄ Αθήνας

?  Υπεύθυνο Αγωγής Υγείας Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Α΄ Αθήνας

?  Επίσκεψη της συγγραφέως Σοφίας Μαντουβάλου

?  Συνεργασία με το Ελληνικό Παιδικό Μουσείο

?  Θεατρικές ομάδες

• Συνεργασία με διατροφολόγο.

2.8. Προϋπολογισμός Δράσης

2.9. Επαναχρησιμοποίηση υλικού προηγούμενων δράσεων και προμήθεια νέων υλικών: Συσχέτιση υλικών με δραστηριότητες και στόχους (μέχρι 350 λέξεις)

Α.  Επαναχρησιμοποίηση υλικού προηγούμενων δράσεων

• Ψηφιακό εξοπλισμό του σχολείου (κάμερα, φωτογραφική μηχανή, υπολογιστές, διαδραστικός πίνακας)

                                                         

Β. Προμήθεια νέου υλικού:

• Τέμπερες: κόκκινη, άσπρη, μαύρη, κίτρινη, πράσινη (2 μπουκάλια το καθένα)

• 15 πινέλα (διάφορα μεγέθη)

• Χαρτί του μέτρου (40 μέτρα)

• Χαρτί Α4

• Πολύχρωμα φύλλα Α4 (1 πακέτο)

• 20 Cd και 20 dvd

• Μελάνι εκτυπωτή

• Μανταλάκια ξύλινα

• Χόρτο χειροτεχνίας

• Τσόχα (διάφορα χρώματα)

• Μαλλί (διάφορα χρώματα)

• Αποξηραμένη κανέλα και αποξηραμένο πορτοκάλι

• Φελλοί

• Κόλλες (20)

• Μαρκαδόρους - ξυλομπογιές (10)

• Κόλλες Α4

• Χάντρες (διάφορα χρώματα)

• Κουμπιά (διάφορα χρώματα)

• Ζελατίνες πλαστικοποίησης

• Μαγειρικούς σκούφους (15)

   

1. Παραδοτέα

• αποκόμματα εισιτηρίων και τιμολόγιο

• φωτοτυπίες έγκρισης συμμετοχής γονέων και κηδεμόνων

• ενημέρωση του Δ/ντή Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης και του Σχολικού Συμβούλου

• πρακτικό συλλόγου διδασκόντων

• ο κατάλογος μαθητών και εκπαιδευτικών που συμμετείχαν με τις βεβαιώσεις συμμετοχής για μικρούς μαθητές

• Έντυπο με κείμενα και ζωγραφιές των παιδιών για τη διατροφή

• Κατασκευή αφίσας για τη διαφήμιση της υγιεινής διατροφής

• Έκθεση αξιολόγησης του προγράμματος

2.11.Ενέργειες Δημοσιότητας

• Έκδοση εντύπου με κείμενα και ζωγραφιές των παιδιών για τη διατροφή

• Αφίσα για την υγιεινή διατροφή

• Συμμετοχή των παιδιών σε θεατρική παράσταση στη γιορτή λήξης του σχολικού έτους

• Παρουσίαση της δουλειάς των παιδιών θα γίνει για τα παιδιά του γειτονικού Δημοτικού σχολείου, για τους γονείς και τους φίλους τους κατά τη διάρκεια της τελικής γιορτής του σχολείου μας.

• Για την ενημέρωση πρόσκληση των καλεσμένων θα μοιραστούν προσκλήσεις.

  Σε Ηλεκτρονικό τύπο/Ιστότοπο του σχολείου

2.12. Σχέδια Δράσης που πραγματοποίησαν οι μαθητές της συγκεκριμένης τάξης/ τμήματος κατά τα προηγούμενα σχολικά έτη:

Σχολικό έτος 2012-2013: «Δε φοβάμαι τον κακό λύκο»